door Ko van O.

We schrijven alweer woensdag 2 juli! Na ons onze verplichte excursie van gisteren langs alle douanekantoortjes in de stad staan in onze paspoorten inmiddels de benodigde stempels. Met gierende banden en een niet verwerkt borderline syndroom verlaten we Pedro Juan Caballero of was het nu Punta Pora…….

Brazilië

Brazilië is het grootste land van Zuid-Amerika en heeft een oppervlakte van ongeveer de helft van dit continent. Behalve met Chili en Ecuador heeft het verder grenzen met alle Zuid-Amerikaanse landen. Het is een multiculturele samenleving van 180 miljoen Brazilianen in allerlei soorten, maten en kleuren. Bijna 80% van de mensen wonen in de dichtbevolkte kuststreken en slechts 20% in het binnenland en het Amazone gebied. Economisch gaat het goed met Brazilië, het land heeft veel grondstoffen, een goed ontwikkelde industrie en een sterke landbouw en veeteelt. Maar genoeg armoede is er ook gezien de talrijke kartonnen en golfplaten huisjes langs de kant van de weg als we door Brazilië rijden. Mensen met heel weinig geld en middelen die een stukje grond bewerken en proberen hun groente en fruit te verkopen langs de kant van de weg. Maar er zijn ook Brazilianen met heel veel geld. We zien enorme villa’s, prachtige vakantie huizen en enorme campers rondrijden.

Het rijgedrag van de Braziliaan is iets agressiever dan in de andere Zuid-Amerikaanse landen. Zo duwen je niet van de weg af maar halen stunts en inhaalmanoeuvres uit die nergens op slaan. Bij de diverse politieposten onderweg staan keer op keer vele tientallen totaal in elkaar gereden auto’s.

Bonito

De eerste plaats die we willen aandoen op weg naar de Pantanal is Bonito, een zeer gewild toeristenoord van de Brazilianen. Dat betekent toch bijna een dag sturen over afwisselend opgelapte asfaltwegen en onverharde pistes. Onderweg zien we vooral zeer uitgestrekte landbouwgronden met diverse gewassen, maar vooral maïs.

Een paar kilometer voor Bonito gaan we rechtsaf het bos in richting de camping. We rijden ongeveer 8 kilometer over kleine weggetjes door zeer dichte begroeiing voordat we op de camping aankomen. Uiteraard zijn we weer de enige kampeerders en maken een praatje met een zeer aardig Braziliaans echtpaar welke de camping runt. De camping is prachtig aangelegd midden in de natuur en is een oase van rust. Het enige wat je hoort zijn dieren geluiden en dan vooral die van de talrijke vogels.

Als de duisternis invalt gaan we onze daktent opzetten en eten koken. De natuur komt nu nog meer tot leven en ineens staat er een vos voor ons op slechts een paar meter afstand. Minder enthousiast zijn we over het ongewenst bezoek van een tarantula vogelspin. Even goed kijken dat hij ook weer verdwijnt. Een beet is voor mensen niet dodelijk maar wel behoorlijk pijnlijk……………. ’s Avonds wordt het maar langzaam koeler en het is windstil. We slapen slecht door de hoge luchtvochtigheid en allerlei dierengeluiden op je heen.

De volgende morgen worden we vroeg wakker door alle vogels die weer uitvliegen. Ook zien we diverse kleine knaagdieren die snel wat fruit van de bomen halen en weer even snel in het bos verdwijnen. Ondanks deze prachtige camping komen we er langzaam achter dat Bonito misschien wel voor de Braziliaan maar niet voor ons een ideaal vakantie oord is. Er zijn mogelijkheden genoeg in deze omgeving om van alles te ondernemen zoals het bezoeken van mooie grotten, watervallen of het snorkelen in de kristalheldere rivieren. Het grote probleem is dat je overal een gids voor nodig hebt en eigenlijk zelf niets kan en mag ondernemen. Officieel omdat de meeste bezienswaardigheden op privé terrein liggen maar het kan ook een ordinaire manier zijn om snel heel veel geld te verdienen. Want de prijzen liegen er niet om! Tijd voor ons om door te rijden naar de plaats Miranda vanwaar je excursies kunt maken in het zuidelijk gedeelte van de Pantanal!

Op weg naar de Pantanal!

De Pantanal is het grootste moerasachtig gebied van de wereld wat bovendien ook nog praktisch onaangeroerd is. Het ligt in het grensgebied met Bolivia en Paraguay en heeft een oppervlakte van maar liefst zevenmaal Nederland. Maar het heeft meer te bieden dan alleen moeras. Het is samensmelting van rivieren, meren, waterkanalen, gras savannen en tropische bossen. In Zuid-Amerika is de Pantanal het gebied met de grootste dichtheid van verschillende soorten planten en dieren. Zo huizen er in de Pantanal meer dan 260 soorten vissen, 656 soorten vogels en 50 soorten reptielen.

Aan het eind van de ochtend vertrekken we richting Miranda. Een kilometer buiten Bonito houdt de asfaltweg op en gaan we onverhard verder over een redelijk te rijden piste. Dit is slechts van korte duur want bij de plaats Bodoguena, zo’n 70 kilometer verderop, gaat het asfalt weer beginnen. Het is best een aardig stuk om te rijden en onderweg zien we een grote verscheidenheid aan vogels. Het blijft de hele dag door bewolkt maar ’s middags om een uurtje of drie breekt dan eindelijk de zon! Omdat we pal naar het noorden rijden verwachten we de zon rond dit tijdstip aan de linker voorzijde (noordwesten) van de auto, maar hij schijnt vreemd genoeg aan de rechtervoorzijde? Maar waarom staat de zon nu in het noordoosten in plaats van in het noordwesten? Draait de aarde uitgerekend vandaag in een lager tempo om zijn rotatieas, anders kunnen we dit niet verklaren. Of hebben we ergens een afslag gemist zodat we op de verkeerde weg zitten. Maar dan zitten we echt 90 graden verkeerd, want gezien de stand van de zon rijden we dan nu naar het westen in plaats van naar het noorden. We pakken de kaart erbij om te zien of we ergens misschien een afslag of splitsing hebben gemist maar kunnen niets raars ontdekken. We besluiten om nog even door te rijden maar na de 70 onverharde kilometers geen asfalt……….en ook niet na 80 onverharde kilometers. Het is inmiddels vier uur in de middag als we aan een aardige vrachtwagenchauffeur de weg vragen! Lachend staat hij ons te woord en het is even schrikken want we hebben vanmorgen vroeg al een vergissing gemaakt en zijn Bonito aan de verkeerde kant uit gereden.

We zitten nu op een doodlopende weg richting Bolivia en moeten helaas de 80 onverharde kilometers terug rijden met nog slechts twee uurtjes daglicht te gaan. Op de terugweg hebben we ineens veel minder aandacht voor de dieren en de vogels en zeggen ook niet veel………………we balen allebei enorm. We hadden gelijk aan het begin van de onverharde route aan een tegenligger moeten vragen of dit de goede weg was. Dat doen we anders ook altijd, een echte beginnersfout dus vandaag!

Een kwartiertje na het invallen van de duisternis zijn we weer terug in Bonito. In de spiegel zien we een afslag met diverse borden. Tussen alle aanduidingen voor de diverse lodges staat inderdaad een bordje met “Bodequena 70 km”, dit bord en deze afslag hebben we dus gemist deze ochtend. We zoeken een hotelletje en gaan een pizza knagen in de stad. We komen maar moeilijk op gang in Brazilië, we zijn hier nu drie dagen en eigenlijk maar een dag goed bezig geweest. Dat moet wel veranderen anders hebben we straks negen weken nodig voor ons drieweekse Brazilië programma……..

De volgende ochtend maken we een nieuwe start richting Miranda. Dit keer zien we de afslag niet over het hoofd en rijden richting Bodeguena. De piste is slechter te rijden dan de route van gisteren, ook zijn er veel minder dieren en vogels te zien. Inderdaad komt na 70 kilometer het asfalt weer te voorschijn en rijden we door naar Miranda. Tijdens een korte pauze komt de vriendelijke vrachtwagen chauffeur van gisteren luid toeterend en druk zwaaiend voorbij knallen. Wat een kleine wereld in het zo grote Brazilië!

De plaats Miranda is niet echt leuk of gezellig en heeft weinig te bieden. Het wordt alleen gebruikt als uitvalsbasis voor de diverse excursies naar de Pantanal. Bij een rotonde krijgen we folder materiaal in handen gedrukt van “Explorer Pantanal” voor het geval we een excursie willen! Misschien later of helemaal niet maar we zijn eerst op weg naar de Caiman Lodge. Helemaal niet gepland maar we zagen toevallig borden langs de kant van de weg staan met “Caiman Lodge 40 km”. Het schijnt de meest bekende Lodge van de hele Pantanal te zijn, dus daar willen we wel even kijken of een nachtje overnachten. Bovendien is het nog vroeg in de middag en hebben we nog wel even tijd voor een paar kilometers. Zoals iedere Lodge betaamd ligt ook deze diep in de wildernis en het asfalt maakt al snel plaats voor een onverharde piste. Ook op dit stuk zien we weer heel veel vogels, waaronder de blauwe papagaai, en bovendien zien we een miereneter die de weg wil oversteken………….

Als we de Lodge naderen maken oerwoud en bossen plaats voor kunstmatig aangelegde vlaktes, weilanden en meren en zien we kaaimannen en capavara’s in overvloed. De Lodge is deze dagen echter afgehuurd voor een groot feest en er is geen enkele overnachtings mogelijkheid beschikbaar en kamperen is bovendien niet toegestaan. Het is trouwens ook hoogst ongebruikelijk om hier op je eigen houtje heen te rijden. Uiteraard dient een en ander vanuit Miranda ruim van te voren gereserveerd te worden. Later horen we dat deze lodge vooral gebruikt wordt voor dag excursies en alleen mensen met een meer dan gevulde beurs blijven hier overnachten. Een overnachting kost minimaal 200,- euro per persoon.

Onverrichter zake tuffen we weer terug naar Miranda en gaan voor mogelijke excursies maar even langs bij “Explorer Pantanal”. Dit bedrijfje wordt gerund door Marcello, op en top Braziliaan met een Indiaans uiterlijk, en zijn Zwitserse vrouw Mirjam. De meeste wegen en paden door de Pantanal kunnen we met onze eigen auto wel af en zelf wandelen lukt ons ook wel. Andere mogelijkheden om de Pantanal te verkennen zijn voor ons interessanter zoals paardrijden of boottochten. In eerste instantie valt ons oog op een driedaagse excursie diep in de Pantanal, inclusief twee overnachtingen. Maar Mirjam is druk en langdurig in de weer met een rekenmachine en dat belooft vaak niet veel goeds. De ruim 700,- euro gaat ons budget ver te boven! Langzamerhand wordt het excursie programma maar terug gebracht tot een boottocht van 4 uurtjes op een rivier vlakbij Miranda. Gezien het prijsniveau in deze toeristische omgeving zal het daar vermoedelijk ook wel bij blijven. Anouk krijgt de helft van het gesprek niet mee want ze valt van pure vermoeidheid bijna van de stoel. Hoogste tijd om een hotel op te zoeken en wat te gaan eten……………..

De volgende ochtend lopen we even langs bij “Explorer Pantanal” om onze boottocht te bevestigen. We worden vandaag om twee uur ’s middags opgehaald en blijven dan tot en met de avond schemering op het water. Samen met Marcello en Mirjam rijden we naar de aanleg steiger van de boot op zo’n 15 kilometer buiten Miranda. Daar liggen een aantal simpele motorbootjes en de Braziliaanse schipper maakt ons gezelschap kompleet. De weersomstandigheden zijn met weinig wind en 25 graden perfect om een paar uur op het water te vertoeven. Je moet hier trouwens wel de weg kennen op dit uitgestrekte moeras landschap met de diverse rivieren en meertjes en dergelijke. Alles lijkt op elkaar en je oriëntatie en richtingsgevoel ben je zo kwijt. Aan het afval in de bomen kun je zien hoe hoog het water hier staat in de regentijd. Dan stijgt de waterspiegel met meerdere meters en staat het hele gebied praktisch onder water en zijn diverse wegen onbegaanbaar. We zien deze middag weer ontzettend veel planten, vogels en kaaimannen. Onze fotocamera maakt overuren om al dat moois vast te leggen. Vanachter een scherpe bocht komt ons een enorme beerput lucht tegemoet. Een aantal gieren zijn een dode kaaiman aan het oppeuzelen………….. Als de avondschemering valt moeten we nog een stuk terug varen en wordt het fris op het water. Bij de aanlegsteiger aangekomen hebben een paar vissers een aantal piranha’s gevangen. Hopelijk gaat Marcello binnenkort ook eens in zijn auto investeren in de vorm van een paar goede schokbrekers. Want met hoge snelheid en al deinend door de kuilen en over de verkeersdrempels wordt weer koers gezet naar ons hotel waar we allebei zeeziek aankomen……………

Vakantie stress

Na onze ervaringen in Bonito en hier in Miranda besluiten we het toeristische Pantanal te verlaten en koers te zetten richting de watervallen van Foz de Igouzu. We hebben nog overwogen om naar Corumba te rijden in het zuidwesten van de Pantanal. Omdat het geen regentijd is kun je over een prachtige onverharde weg hier na toe rijden. Het grote nadeel is dat dat waarschijnlijk in een grote optocht gaat gebeuren. Het is inmiddels vakantietijd in Brazilië en het is overal ontzettend druk en ook alle accommodaties zijn overvol en alle excursies volgeboekt. In een colonne rijden door een natuurgebied heeft geen zin omdat de beesten zich dan toch niet of nauwelijks laten zien.

Daar komt bij dat ook voor ons de tijd een beetje begint te dringen. Dat klinkt raar maar ook aan een half jaar reizen komt een keer een einde. Over vier weekjes moeten we onze trouwe Toyota alweer inleveren in de haven van Buenos Aires. Bovendien willen we nog de watervallen van Foz de Igouzu bezoeken, een weekje aan de kust uitrusten en door Uruguay terug rijden. Kortom we hebben nog een overvol programma.

Dit betekent helaas ook dat we Andreas en Susanne (kijk onder links voor hun website en verdere reisbelevenissen) niet meer gaan ontmoeten. Zij maken op dit moment weer enige terreinwinst in Bolivia nadat ze acht dagen hebben vast gezeten in een wegblokkade. Zij zijn nu onderweg naar het oosten van Bolivia en verwachten met twee of drie dagen bij Corumba de grens over te steken naar Brazilië. We hebben ze twee maanden geleden voor het laatst gezien in Uspallata (Argentinië) en het zou hartstikke leuk zijn om even bij te kletsen. Maar we moeten morgen toch met enige tegenzin de neus van de Toyota richting Buenos Aires zetten!